Hiện nay có khá nhiều phụ huynh than phiền về việc trẻ không tự giác học ở nhà, họ rất “mệt mỏi” khi hàng ngày phải nghĩ ra nhiều cách để ép con ngồi vào bàn học. Tuy nhiên, nếu học bài với thái độ ép buộc thì có hiệu quả không? Và nếu không có cha mẹ nhắc nhở, các con có tự giác ngồi vào bàn học? Vậy phương pháp giáo dục nào giúp hình thành thói quen tự học ở nhà và đồng hành cùng trẻ trong tương lai?
1. Dạy con tự soạn sách vở khi bắt đầu đi học
Ngay trong ngày đầu tiên của năm học lớp 1, chị Hằng và cu Bi đã cùng thống nhất con sẽ tự soạn sách vở hàng ngày. Vì cu cậu chưa biết chữ, mẹ Hằng cắt hình tròn màu vàng dán vào tập môn toán, màu xanh vào môn tiếng Việt và màu đỏ vào tiếng Anh. Cứ nhìn vào màu, cu Bi biết mai học môn gì và tự cho sách vở vào cặp. Chỉ sau một tuần, cu Bi đã rất thành thạo.
2. Khuyến khích trẻ bằng phần thưởng "mặt cười", "ngôi sao"
Đây là trò chơi cậu con lớn 10 tuổi của chị Hằng thích nhất. Cậu và mẹ đặt mục tiêu một tuần sẽ học 5 bài tiếng Anh và chơi 3 buổi ghi ta. Mỗi khi cậu hoàn thành bài học tiếng Anh hoặc bài đàn, mẹ lại cho cậu một mặt cười, cậu dán lên bảng. Khi nào có đủ 30 mặt cười, cậu sẽ được tải một game mới để chơi trên Ipad. Từ khi có mục tiêu cụ thể, việc học tiếng Anh trở thành nhẹ nhàng và dán mặt cười lên bảng là niềm yêu thích của cậu. Nhiều hôm cậu học luôn 2 bài tiếng Anh cùng một lúc để được dán 2 mặt cười lên bảng.
Thấy anh làm được, cu Bi cũng đặt mục tiêu hằng ngày tự giác ngồi vào bàn học lúc 7h30 tối mà không cần mẹ nhắc và sẽ được dán một mặt cười vào bảng. Khi được 10 mặt cười sẽ được đi ăn kem, 20 mặt cười sẽ được quyền chọn nhà hàng khi cả nhà ra ngoài ăn tối và 30 mặt cười sẽ được mua một món đồ chơi.
Khi đã được 30 mặt cười, tất cả lại quay trở về bảng trống để làm lại từ đầu. Chỉ sau vài tháng, trẻ đã hình thành thói quen. Không cần thưởng, trẻ vẫn tự giác làm.
3. Để con tự nghiệm ra hệ quả khi quên làm bài tập cô giao
Mặc dù có đăng ký thư điện tử và nhận được tin nhắn của cô giáo hằng ngày về bài tập trẻ cần làm ở nhà, chị Hằng không nhắc con và cũng không quá lo lắng khi con vì quên chưa làm bài mà bị điểm kém. Chị muốn con có thói quen lắng nghe lời cô dặn trên lớp, tự chép vào vở đầu bài và tự học khi về nhà. Sau một vài lần nhớ nhớ quên quên, không được thưởng ngôi sao mỗi lần quên làm bài ở nhà, cu Bi giờ đây đã học được cách nhớ lời cô dặn và làm bài đầy đủ.
4. Kiểm tra bài tập của con đột xuất, không kiểm tra hàng ngày
Để con không phụ thuộc vào cha mẹ, chị Hằng để con tự giác làm bài và nộp giáo viên. Khoảng một tháng một lần, hai mẹ con cùng xem lại toàn bộ sách vở của con học trong thời gian đó. Thấy con hổng kiến thức, làm sai bài chỗ nào, chị dạy lại chỗ đó. Hai đứa con nhà chị rất tự giác và yêu thích học tập.
Trẻ có thể học thói quen tốt rất nhanh và cũng có thể học thói quen xấu rất nhanh. Chị Hằng chia sẻ “Đừng để con phụ thuộc vào cha mẹ. Nhiều người kêu nuôi con dạy con học thật vất vả, mình thấy việc học hành của con thật nhẹ nhàng. Cả nhà mình, buổi tối ai nấy đều có việc, con học xong, cha mẹ làm việc xong là cả nhà cùng chơi vài trò chơi luyện trí tuệ trước khi đi ngủ".
