Một trong những phương pháp tư duy phát huy hiệu quả đối với sự phát triển của trẻ chính là phương pháp phán đoán tình huống. Làm thế nào để áp dụng đúng phương pháp này vào thực tế dạy trẻ, mời quý phụ huynh tham khảo bài viết dưới đây.
Phương pháp đầu tiên, muốn dạy con tư duy sớm thì hãy dạy con đặt câu hỏi.
Dạy con tư duy để thông minh hơn
1/ Khuyến khích con đặt câu hỏi “Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?”
Câu hỏi này không chỉ có tác dụng khơi gợi và khuyến khích trí não bé phát triển mà còn tạo cho con thói quen suy nghĩ phán đoán trước trong những tình huống khác nhau. “Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo?” không chỉ là câu hỏi tình huống xã hội, mà nó còn là một câu hỏi kỹ năng rất quan trọng, nhất là khi đọc và trong khoa học.
Khi cùng con đọc những câu chuyện hay, bố mẹ có thể đặt cho con những câu hỏi như con nghĩ là chuyện gì sẽ xảy ra trong câu chuyện con đang đọc? Tại sao con lại nghĩ như vậy?
Để con tăng khả năng phản xạ bố mẹ nên đặt cho con các câu hỏi tình huống thú vị. Nếu con mời bạn Hảo sang nhà mình chơi mà không mời bạn Ngọc, con nghĩ bạn Ngọc sẽ cảm thấy thế nào? Con thử đoán xem chuyện gì sẽ xảy ra nếu như con không bắt đầu làm bài tập về nhà từ bây giờ?
2/ Khi giao tiếp, nên khuyến khích con đưa ra lý do 2 chiều
Việc liệt kê những lý do 2 chiều rất quan trọng đối với trẻ, đây là tiền đề giúp bé tập cách ra quyết định. Khi bé đối mặt với một lựa chọn nên hay không nên làm điều gì đó, bố mẹ nên khuyến khích con liệt kê những lý do nên và lý do không nên, sau đó so sánh giữa hai bên và ra quyết định, hãy khuyến khích để con tự chịu trách nhiệm về quyết định của chính mình. Chắc là con đang phân vân không biết là con có nên đi với mẹ ra siêu thị có phải không? Con nghĩ xem tại sao con nên đi và tại sao con không nên đi? Việc khuyến khích bé dành thời gian để nghĩ và đưa ra ít nhất 2 lý do nên và 2 lý do không nên trước khi ra quyết định sẽ giúp con hình thành thói quen suy nghĩ và phản xạ, rất quan trọng đến sự phát triển của con sau này.
4/ Dạy con tư duy thuyết phục
Khi con đưa ra một ý tưởng nào đó, mẹ có thể tập cho con cách đưa ra lý lẽ dẫn chứng, thuyết phục người khác, khuyến khích con thường xuyên khiến con hiểu được giá trị về sự đúng đắn và chính xác. “Ý tưởng đó rất rất sáng tạo, nhưng mẹ thực sự chưa hoàn toàn bị thuyết phục”. Nếu bạn có thời gian, bạn có thể dạy con tư duy khả năng giải thích vấn đề của con.
Thỉnh thoảng, con có thể đưa ra những lý lẽ không mấy thuyết phục như “Không cần học cũng có thể đọc chữ”, hoặc con có thể phát biểu những điều không biết đúng hay sai như “Mẹ ơi, con nghĩ con gà sinh ra trước quả trứng”, trong những trường hợp như vậy, bạn có thể khuyến khích con thuyết phục mình “Tại sao con biết chuyện đó là đúng?” hoặc “Thế à, con phải chứng minh cho mẹ việc đó đi”. Sau đó, hãy cùng con nghiên cứu vấn đề mà con thắc mắc. Dù ý kiến của con là đúng hay sai thì việc con cố gắng thuyết phục bạn là một điều rất tốt đối với thói quen sau này của con, vì vậy hãy hỗ trợ và củng cố kiến thức để con ngày càng phát triển.
Làm sao để dạy con tư duy tốt?
5/ Chỉ ra sự giống và khác nhau
Thế giới xung quanh có biết bao điều tương đồng, bố mẹ hãy cùng con khám phá những điểm giống và khác nhau giữa các vật thể, sinh vật, hành động xung quanh con. Ví dụ bạn có thể hỏi con về sự giống và khác nhau giữa các bạn trong lớp. Đố con biết sự khác nhau và giống nhau giữa đọc tin tức trên mạng internet…
6. Cái này hay cái kia con thích cái nào hơn
Đối với các sở thích của con, hãy để trẻ tự tưởng tượng, ra quyết định lập luận và thực hành suy nghĩ và giãi bày. Câu hỏi dạng cái này hay cái kia con thích cái nào hơn. Nếu có một kỳ nghỉ hè, con muốn đi ra biển hay về quê? Tại sao? Nếu có thể trở thành nhà du hành vũ trụ hay nhà thám hiểm đại dương, con sẽ chọn trở thành ai? Cho bố/mẹ biết ít nhất 2 lý do đi nào?
7/ Dạy con tư duy phân tích vấn đề
Có thể bạn cho rằng, việc phân tích vấn đề chỉ nên dùng đối với người lớn, đối với trẻ, việc phân tích vấn đề có vẻ quá to tát? Tuy nhiên, thực tế chỉ ra rằng, phương pháp này đi đôi với phương pháp bổ sung cho việc nêu lý do nên và không nên giúp con suy nghĩ linh hoạt các tình huống.
Bước 1: Các vấn đề được đặt ra là những vấn đề đơn giản và rõ ràng phù hợp với lứa tuổi của con. Ví dụ: Con đang phân vân không biết sẽ quyết định mời ai đi dự sinh nhật mình?
Bước 2: Trả lời các câu hỏi xoay quanh vấn đề con đang gặp phải? Với ai? Như thế nào? Tại sao? Ví dụ: con muốn rủ các đi chơi nhân ngày sinh nhật, nhưng vì mình không có nhiều tiền nên con chỉ có thể mời vài bạn thôi. Con sợ là con sẽ làm các bạn khác buồn vì không được mời.
Bước 3: Các phương án khả thi mà con có thể lựa chọn.
Con có thể tiết kiệm tiền từ bây giờ để mời thêm các bạn.
Tại sao không tổ chức sinh nhật tại nhà như vậy có thể mời nhiều người hơn.
Việc tổ chức 2 bữa tiệc sinh nhật, một bữa tiệc ở nhà và một rủ bạn đi chơi thật là tuyệt
Bước 4: Liệt kê các lý do nên và không nên.
Nếu dùng tiền tiết kiệm để tổ chức sinh nhật thì sẽ không còn tiền để mua xe đạp mới.
Sinh nhật đi chơi thì thật tuyệt nhưng sẽ rất vui khi mời các bạn tới nhà
Bước 5: Ra quyết định. Với những lý do và phương án trên, con sẽ đưa ra quyết định cho bản thân mình.
Bước 6: Cuối cùng đánh giá sự thành công của quyết định. Sau khi sự việc đã xảy ra, con nên dành thời gian đánh giá lại sự thành công của quyết định, từ đó rút kinh nghiệm và có những hướng đi đúng đắn hơn trong những sự việc tương tư.
8/ Không ngại thử và sai lầm
Bố mẹ có thể khuyến khích con sử dụng những phương thức khác nhau và cải thiện thêm sau mỗi bài học.
Ví dụ: Khi đi chơi biển vào mùa hè, con có thể thử xây tòa lâu đài cát bằng những khuôn khác nhau với những lượng nước khác nhau, lâu đài có thể xây cao hơn trước được hay không?
Sử dụng quy trình thức đậy – vệ sinh cá nhân – mặc quần áo – ăn sáng – đi học, có thể đổi thành trình tự khác để đỡ mất thời gian hơn như trong thời gian đợi bố vệ sinh cá nhân, con có thể thay mặc quần áo trước…
Cách dạy con tư duy giỏi cho cha mẹ
9/ Con nghĩ cái này hoạt động thế nào?
Máy móc vốn được tạo nên từ sự kết hợp hoạt động, bố mẹ có thể gợi mở để bé suy nghĩ về những vật dụng máy móc đơn giản xung quanh bé, như máy sấy tóc, toa lét, vòi phun nước,… có thể cả bạn và bé đều không biết câu trả lời nhưng hãy cùng tìm hiểu đi thôi…
Trên đây là một trong số những phương pháp để bạn có thể áp dụng trong việc giáo dục sớm cho trẻ. Hãy lựa chọn thông minh để dạy con tư duy toàn diện nhất. Chúc các bạn thành công.
